Nie umiem znaleźć w języku polskim słowa, które by dobrze opisywało znaczenie angielskiego rzeczownika relish. To coś z drobno posiekanych warzyw lub owoców, surowych, ugotowanych lub ukiszonych, co stosuje się jako dodatek do potraw. To coś intensywnego, czego jest niewiele, ale swoim zdecydowanym smakiem dodaje potrawie charakteru. To ta sama kategoria co hinduskie czatni (chutney), koreańskie kimczi i meksykańska salsa. Amerykanom kojarzy się głównie ze słodkimi, marynowanymi ogórkami dodawanymi do hot dogów czy żurawinowo-cytrusowym dodatkiem serwowanym z indykiem na Święto Dziękczynienia. W polskiej kuchni pełno jest takich dodatków, jednak nie doczekały się jednej wspólnej nazwy. Przykładami są ćwikła z chrzanem czy opisywana w 1830 roku przez Jana Szyttlera „murmulada”:
„Bierze się kilka winnych jabłek, które gdy się upieką w piecu, przecierają się przez sito; dodawszy półkwarty kwaśney śmietany, ćwierć funta cukru miałko utłuczonego, ośm żółtkow syrowych; mięsza się to razem na ogniu; skoro się ogrzeje, będzie gotowa murmulada”
Gęś z murmuladą, „Kucharz dobrze usposobiony”
Paprykowy relisz jest słodko-kwaśny i mocno tymiankowy. Doskonale pasuje do grillowanej piersi z kurczaka, jako dodatek do kanapek lub sałatki z komosy ryżowej.
Składniki:
- 2 cebule
- 2 czerwone papryki
- 1 łyżka sklarowanego masła
- 1 łyżeczka soli
- 1 łyżeczka tymianku
- 1/2 łyżeczki miodu
- 1 łyżka octu jabłkowego lub winnego
Przepis:
- Cebulę pokroić w piórka.
- Paprykę obrać ze skóry i pokroić w paski.
- Na patelni rozgrzać masło. Wrzucić cebulę i pół łyżeczki soli. Wymieszać, przykryć i dusić 5 minut na małym ogniu, aż cebula zmięknie.
- Dodać paprykę, tymianek i pozostałą sól. Dusić pod przykryciem 30 minut aż papryka będzie miękka. Od czasu do czasu przemieszać. Podlewać niewielką ilością wody, jeśli relisz zacznie się przysmażać.
- Dodać miód i ocet. Gotować bez przykrycia około 5 minut, aż pozostały na patelni płyn odparuje.
Uwagi:
- Kluczowe dla tego przepisu jest obranie papryki ze skóry. Nie jest to czynność łatwa i przyjemna. Najlepiej posłużyć się ostrą obieraczką do warzyw. Należy uważać na pryskający sok z papryki – bardzo ciężko się zmywa / spiera.
- Podczas duszenia trzeba zwracać uwagę na to, aby relisz nie zaczął się przypalać. Jeśli tylko zaczyna lekko przywierać do patelni, należy go podlać odrobiną wody.
